Vocht

Meer dan een maand is verstreken, hoog tijd voor een update.

Mijn voorspelling over de opinie van de fysiotherapeut kwam heel behoorlijk uit. Sindsdien ben ik weer vrolijk aan de slag met van alles en nog wat; inclusief gewoon fietsen, body pump (viel nogal mee) en spinning (viel nogal tegen). Het laatste ligt vooral aan het feit dat ik me rechts absoluut niet op de trapper staande kan houden.

Wat me vooral tegenvalt is de snelheid waarmee de spierkracht in mijn enkel terugkeert, en de mate waarin diezelfde enkel geplaagd blijft door vocht. Zelfs direct na het opstaan is mijn rechterbeen aanzienlijk dikker dan mijn linker; aan het eind van de dag ziet het eruit als op de foto: een mooie slanke enkel enerzijds (op de foto zou je het haast spichtig noemen) en een wanstaltig vormeloos ding anderzijds.

Ik dacht zelf dat dit wel de normale ontwikkeling zou zijn; per slot van rekening doe ik naar mijn gevoel zo'n beetje alles wat ik kan om er zo snel mogelijk weer helemaal bovenop te komen, dus de voortgang zou maximaal moeten zijn - ik moet gewoon geduld oefenen. Gisteren was de fysio toch een andere mening toegedaan. Het feit dat ik echt nog van geen kanten rechts op mijn tenen kan staan vond hij teleurstellend, en hij legde een voor mij verrassend verband tussen vocht (duidelijk teveel) en spierkracht (duidelijk te weinig). Hij denkt aan een wondoedeem. Het klopt in ieder geval dat die wond nog rood en geïrriteerd oogt. Morgen daarom een nieuwe afspraak, met een collega met meer oedeemexpertise.

Ik heb de hoop op een Batavierenetappe nog niet helemaal opgegeven. Ze hebben de kortste mannenetappe (3,6 km) voor me gereserveerd, erg sympathiek. Ik heb een paar keer een stukje op een loopband gedaan, dat ging naar mijn gevoel wel goed. Morgenochtend wil ik een stukje buiten lopen (vóór de fysio-afspraak, dan kunnen we meteen kijken wat rennen doet met het been).

Wordt vervolgd. Mijn klassiek onderlegde lezers (die ik trouwens waarschijnlijk allemaal kwijt ben, met zo'n lage blogfrequentie haakt iedereen af) beseffen natuurlijk allang dat ik wil eindigen met een episode genaamd "De Snelvoetige". Die laat nog even op zicht wachten!

Blootgelegd

Voorlopig de laatste keer

Vandaag het zevende en laatste ziekenhuisbezoek, om het resterende laagje tape rond mijn rechterbeen kwijt te raken. Vanaf nu weer op eigen pezen staan!

Het werd het snelste bezoek in mijn geschiedenis: nadat ik de rolstoel netjes had afgeleverd bij de thuiszorgwinkel werd ik bij de gipskamer letterlijk opgewacht door een meester die stond te popelen om mij te ontdoen van tape. Kennelijk is het deze vakantieweek laagseizoen.

Zoals ik al eerder vermeld heb, is wat de dames en heren "tape" noemen eigenlijk een groot stuk leukoplast. Dat kan even prikken bij het verwijderen; maar een ferme ruk legde voor de tweede keer in zes weken mijn poot bloot. Een soortgelijk heuvellandschap als de vorige keer, iets minder geaccidenteerd misschien. Wond keurig dicht. Ook de chirurg die mij daarna even te woord stond, weer een nieuwe dame, vond het best en hoefde me niet nog een keer te zien. Sommige van de heuvels legde ze uit als resterend vocht, trekt vanzelf weg; een deel ook verklaarde ze als blijvend bindweefsel. Van mijn rechterenkel zal nooit meer iemand opgewonden raken, behalve littekenfetisjisten. Als dat alles is...

Al met al was ik binnen 20 minuten weer weg.

Ik voelde me de afgelopen dagen eigenlijk al prima: de rolstoel heb ik de afgelopen twee weken sowieso niet meer aangeraakt, lopen met en ook zonder krukken gaat steeds beter, ik zit regelmatig op de hometrainer, en langzaam kan ik ook weer een beetje op mijn tenen staan. Allemaal oefeningen om de spieren weer op oorlogssterkte te krijgen, verbazend wat twee weken gips teweeg brengt. Vermoedelijk moet ik ook mijn ambities als spitzendanser opgeven; maar zelfs die beperking denk ik te zullen overleven.

Straks heb ik een afspraak bij de fysiotherapeut. Voorspelling van wat hij gaat zeggen:

Stiekeme hoop

• Prima die spieroefeningen, vooral zo doorgaan
• Daarnaast rekoefeningen voor de pees
• Let bij het lopen op het goed afwikkelen van de voet
• Probeer maar weer een klein stukje te fietsen
• Houd er rekening mee dat het toch nog wel een flink aantal weken duurt voordat je de oude bent

Héél stiekem hoop ik toch nog op een (korte) etappe in de Batavierenrace, eind april...

Hallo hometrainer

Ik ben er nu achter: de gipskamer is de controlekamer van het ziekenhuis. De gipsmeesters en -meesteressen, verhuld in hun karikaturale witte jas, bepalen of er chirurgen of andere hulpjes komen opdraven, die dan hun zegje mogen zeggen en zich daarna schielijk weer terugtrekken.

Ik werd ditmaal behandeld door een meesteres (tja, met Fifty Shades of Grey net in de bioscoop is die open deur té uitnodigend). Alle wikkels en pleisters gingen er af: spannend! Maar niet gevreesd: ze vond het een "mooie wond". Ik trouwens ook wel, al vond ik het been zelf niet zo mooi: het vertoonde wat vreemde bulten en deuken, alsof het vier weken lang in gips en tape gezwachteld was geweest. Ga maar na: één nacht slapen op een dubbelgevouwen laken geeft soms al merkwaardige patronen. Omdat er nog een spoedgevalletje armgips tussendoor kwam kreeg het been tien minuten de kans weer bij te trekken, en in die periode kwam het al weer aardig in vorm. Er kwam nog wel weer nieuw laagje tape omheen, met een iets lossere kunstmatige achillespees.

Hallo, hometrainer!

Een klein knoopje in een hechting aan het uiteinde heeft me misschien wel meer ongemak bezorgd dan die hele achillespees. In ieder geval heb ik nu expliciet toestemming (van de meesteres, bevestigd door de even opdagende chirurg) alle rek-, trek- en strek-oefeningen te doen die mijn been aankan, tot de pijngrens. Ik ben trouwens vergeten te vragen naar de definitie van "pijngrens": ik zou gedacht hebben dat het de grens is waarboven pijn ondraaglijk wordt, maar ik vermoed dat in dit verband de grens bedoeld wordt waarboven iets pijn begint te doen. Tenzij we toch in een Grey-scenario zitten natuurlijk.

Tot ziens rolstoel; hallo hometrainer! Mijn trouwe ouwe schoudertas, die voor de duur van het rolstoeltijdperk de plaats van de rugzak had ingenomen, mag weer naar zolder; dit keer definitief, want ik heb gezien dat de bodem ook loslaat. Weggooien zou een optie zijn, maar zoiets doe je toch niet na zoveel jaren trouwe dienst?

Ouwe trouwe,  nu definitief afgedankte tas

Mijn voorzichtige vraag naar de mogelijkheid van autorijden resulteerde in een onverwacht antwoord dat misschien verwacht had moeten zijn: namelijk dat dat verzekeringstechnisch niet aan te raden was. Doorvragen naar de medische (in tegenstelling tot juridische) (on)wenselijkheid van de bewegingen die de rechtervoet moet maken - indrukken gas- en rempedaal, bewegen van voet van het ene naar het andere pedaal - veranderde de aard van het antwoord niet. Ter verheldering werd nog het scenario voorgespiegeld waarin ik net mijn wekelijkse botsing had meegemaakt en er vervolgens krukken in mijn auto werden zouden worden waargenomen. Kortom, zoals Floris opmerkte: autorijden geen bezwaar, maar laat de krukken dan ook thuis...

Samenvattend: Het leven is weer één groot feest! Ik ben gemotoriseerd, en het eerste stadium van fietsen is ook weer aangebroken. Voordat je het weet loop ik weer marathons. O wacht, dat was Herman. Nou ja, Batavierenraces dan.

De balans opgemaakt

Morgen weer een gang naar het ziekenhuis. Ik ben heel benieuwd voor welke verrassingen ik nu weer kom te staan. In ieder geval wordt de operatiewond voor het eerst sinds vier weken ontbloot, dus een zeker uur-der-waarheidgevoel kan ik niet ontkennen.

Het feit dat ik een week lang niets geschreven heb is een goed teken. Ik eindigde de laatste keer op een positieve noot, en die klinkt nog na. Weliswaar merkte ik na mijn eerste onderwijsdag, met 3x2 contacturen, dat ik wat teveel van mijn onderstel gevraagd had, maar door die schade wijs geworden heb ik daarna hééél voorzichtig gedaan: alle afstanden >10m per kruk of stoel, een of twee dagen per week thuis - achter de computer, dat wel. Officieel ben ik 50% ziek (dat moet ik volgende week aan de bedrijfsarts gaan uitleggen) maar in de praktijk zit ik op zo goed als 100%, zeker in aanmerking genomen dat alle verplaatsingen een lage maximumsnelheid hebben.

Nu er hoop is dat ik vanaf morgen actiever aan oefeningen en dus herstel kan gaan werken is het een goed moment de balans op te maken. Wat heb ik geleerd de afgelopen vier weken?

• Na de eerste week ben ik snel gewend aan mijn beperkte actieradius, en aan het feit dat ik tijdig vervoer moet regelen voor alle langere afstanden. Het helpt natuurlijk dat ik weet dat het allemaal maar tijdelijk is. Ik zal het kunnen fietsen meer waarderen dan ooit tevoren.

• Elke dag een paar honderd meter met een rolstoel houdt je aardig fit. Armspieren worden merkbaar sterker. Vorige week wel spierpijn in mijn ribbenkast, door rolstoel of krukken weet ik niet. Dat is niet prettig: hoesten, niezen en ook lachen zijn nogal pijnlijk, en het gaat minder snel over dan normale spierpijn. Gelukkig was ik niet verkouden. Of ik minder vaak gelachen heb weet ik niet zeker, maar wel korter.

• Aan Arend in een rolstoel is nog niemand gewend: ikzelf niet, maar mijn collega's ook niet. Het voelt alsof ik een toneelspel speel, en ik merk om me heen ook een zekere mate van amusement. Misschien ga ik te snel om serieus gehandicapt te zijn: op een vlakke ondergrond en over een niet al te lange afstand haal ik een hoger dan looptempo, en ik probeer in bochten de optimale lijn te volgen om geen snelheid te verliezen. Ik heb inmiddels ook een aardige deurentechniek ontwikkeld. Zo ontleen je nog een beetje plezier aan een noodzakelijk kwaad.

• Op krukken kom je overal, en er bestaan meer liften dan je beseft als je ze niet nodig hebt. Het is wel wat zoeken hier en daar, maar bijvoorbeeld Cinema Hengelo en ook Concordia in Enschede, een oud, smal en hoog pand, hebben een lift. Als je echt aan een rolstoel gekluisterd bent wordt het een stuk minder, want de lift in Concordia bijvoorbeeld brengt je wel naar de kelderverdieping met de toiletten, maar aldaar zijn er alsnog een paar treetjes te nemen.

• Geholpen worden is niet eenvoudig. Steven neemt me nog steeds elke dag dat ik naar de UT ga mee, dat waardeer ik bijzonder. Af en toe duwt hij me, want de route van auto naar gebouw is niet doorgaand vlak of goed bestraat; maar ik rol liever mezelf. Ook anderen zijn hulpbereid, maar behalve deuren openhouden zijn er niet zoveel soorten hulp waarop ik echt zit te wachten. Het vergt een zekere hoeveelheid tact om de juiste houding en reactie te vinden. Tact is niet mijn sterkste kant. Kortom, ik leer een heleboel!

Hobbelen

Tape

Wat een opluchting! Wat een vrijheid! Gaat dat niet te snel?

Ziehier in een notedop en in volgorde mijn reacties op mijn veranderde beenomstandigheden. Het tape, een soort enorme leukoplast om mijn kuit en enkel, belemmert me bijna niet in mijn bewegingsvrijheid, zeker vergeleken met het rigide gips. Ik kan naar hartelust rekken, strekken en draaien. Alleen de beweging van de voet omhoog (hoek voet/scheenbeen < 90 graden) wordt tegengehouden door de "kunstmatige achillespees", die me dus beschermt tegen al te grote belasting van de gehechte echte.

Al snel bleek dat niets in mijn rechterbeen protesteerde tegen het dragen van mijn gewicht. Eerst heel voorzichtig natuurlijk, maar daarna met wat meer vertrouwen: per slot van rekening is er met het bot niets gebeurd, geen reden dus dat de draagkracht verminderd zou zijn. Alleen de spiertjes zijn ernstig verslapt, door die tweeëneenhalve week gipsomhulde ijdelheid. Zet terwijl je op een gewone stoel zit je voet plat op de grond, en duw je hiel dan omhoog: normaal een eitje, maar nu even niet - tjonge, wat is zo'n been eigenlijk zwaar!

Weg met die krukken!

Op staan volgt lopen. Niet wat je noemt een normale tred, want de voet afwikkelen is er zonder spieren niet bij, maar vijf of tien meter hobbelen is geen probleem. Na een dag ook zonder krukken: en zie, binnenshuis kan ik plotseling weer gaan en staan, en dingen in mijn handen meenemen. Luxe!

Na een weekend lang van de herwonnen vrijheid genoten te hebben bekroop me de twijfel: ben ik nu niet aan het doordraven? Als ik zo doorga zit ik volgende week weer op de fiets. Die tape moet er nog anderhalve week om blijven zitten, dat zal toch niet voor niets zijn? Brochures op het alwetende internet, van ziekenhuizen die wél aan voorlichting doen en van gespecialiseerde fysiopraktijken, reppen zonder uitzondering van na een week of vier weer langzaamaan beginnen met trainen: geen woord over krukloos hobbelen of zelfopgelegde spieroefeningen vóór die tijd. Aan de andere kant: ik kom ook steeds termen tegen als "tot de pijngrens" en "au is ho", maar vrijwel niets van wat ik probeer doet maar het kleinste beetje pijn. Ben ik eigenlijk wel geopereerd?

Maandag daarom maar weer de fysiotherapeut gebeld die ik vorige week ook al even bezocht heb, toen nog in het gips. Uitkomst: volgens hem kan het geen kwaad om bewegingen waarbij ik niets forceer en geen pijn voel te blijven oefenen. Zaak is vooral geen risico te nemen: als ik uit balans raak moet ik me niet met m'n rechterbeen proberen op te vangen. Voorzichtig thuis een paar stapjes oké, maar langere afstanden voorlopig op krukken (steunen op been geen bezwaar) of rolstoel.

De snellervoetige

Vandaag was het dan zover: de ingegipste patiënt is getransformeerd in een ingetapete patiënt! Een kleine stap voor de mensheid, een aanzienlijke stap voor mij.

Voordat ik vastleg hoe men zoiets in Hengelo aanpakt moet ik nog even het verhaal van het zielige handje afmaken. Een achteraf overbodig elektronisch consult bij de huisarts (die anders dan een groot deel van de medische stand wél het digitale tijdperk omarmd heeft) bevestigde dat een klacht zoals die aan mijn rechterhand hoogstwaarschijnlijk aan overbelasting door krukken te wijten was, en dat ik daarmee bij een fysiotherapeut aan het juiste adres zou zijn. Snel dus een afspraak gemaakt, bij een praktijk die in principe op rolbare afstand ligt. Helaas liet het weer niet toe dat daadwerkelijk uit te proberen.

Traplopen met krukken. Grote vraag: waar is die andere kruk?

Zoals zo vaak in dit soort gevallen was de klacht al sterk verminderd tegen de tijd dat ik bij de expert in kwestie beland was. Afspraak toch maar laten doorgaan: een mooie gelegenheid om wat meer aanwijzingen over krukkengebruik in het algemeen te verzamelen, en me voor te bereiden op Het Grote Gipsverwijderen. De krukken staan niet te hoog (zoals ik misschien dacht), en ik heb een nieuwe techniek voor traplopen geleerd. Verder was de boodschap dat ik vooral niet teveel haast moet hebben ("Moet ik u afremmen of motiveren? Afremmen? Ja, dat dacht ik al") want in pezen zit nu eenmaal niet zoveel rek, al wil je nog zo graag.

Voor vandaag stonden achtereenvolgens een bezoek aan de gipskamer en een bezoek aan de afdeling chirurgie op het programma. De gipsmeester die het gips verwijderde was dezelfde als degene die het vorige week verwijdde, al bleek dat niet meer in zijn geheugen te zitten. (Wie ben ik om daarop kritiek te hebben...) Mijn been kwam er optisch ongehavend uit, maar aangezien de wondbedekkende pleister bleef zitten ("die gaat er over twee weken af") weet ik nog niet of het herstel daarvan voorspoedig verloopt. Nou ja, ik voel er hoegenaamd niets aan, dus het zal wel goed wezen. Een rektest ontlokte de meester de opmerking dat de enkel al best een eind kon buigen. Dat is in ieder geval uitstekend nieuws.

Achillespees van tape

Tot mijn verbazing kreeg ik vervolgens de vraag of er weer gips omheen moest, of toch liever tape. Mijn voorkeur was duidelijk genoeg, maar dat de keus aan mij was kwam me nogal bizar voor. Wat voor basis heb ik nu om zo'n afweging te maken? Alleen mijn eigen mobiliteit. Tape dus. Er werd een kunstwerk om mijn been heen gefabriceerd bestaande uit wat de goede man een "kunstmatige achillespees" noemde - zie foto. Een enorme opluchting - zoveel meer vrijheidsgraden! Ik vroeg me wel af wat mijn tweede bezoekje, aan de chirurg, nu eigenlijk nog moest opleveren, aangezien er nu toch weinig meer te inspecteren viel. Die vraag werd onmiddellijk daarop ook door de kunstenaar in kwestie gesteld: hij suggereerde dat ik dat ook wel over kon slaan, en gewoon over twee weken bij hem zou kunnen terugkomen.

Alweer een keuze waarop ik niet was voorbereid! Het idee dat je bij een specialist zou wegblijven omdat een andere heelmeester dat suggereert was voor mij nieuw. Het leek me op z'n minst onbeleefd. Mijn informatiehonger gaf de doorslag: wat mag en kan ik nu in mijn nieuwe toestand? Met het gips was dat duidelijk: ik mocht alles dat ik kon (en dat was niet veel). Nu kan ik weer bewegen en rekken wat ik wil, maar de opmerking van de fysiotherapeut indachtig zal er toch wel een grens zitten aan wat verstandig is.

Het kán wel!

Om een toch al lang verhaal kort te houden: na de lunchpauze sprak ik een vertegenwoordiger van de afdeling chirurgie (volgens mij niet een van de chirurgen zelf, maar de hiërachieën in een ziekenhuis zijn complex en worden zelden uitgelegd). Ook hij trok het nut van de afspraak in twijfel, en moedigde me aan vooral zelf uit te proberen wat ik nu wel en niet kon. Niet helemaal de vezelrijke informatiemaaltijd waarop ik had gehoopt; maar dat zullen we dus maar doen. Ik ben benieuwd hoe lang het kunstwerk van tape bestand zal blijken tegen mijn experimenteerdrift. Misschien dat ze toch maar zo'n skischoen uit de kast trekken als ik hier volgende week terugkom met een gescheurde kunstmatige achillespees.

Mijn project voor komend weekend: op de bal van mijn rechtervoet proberen te lopen. Volgens mij moet dat kunnen: ik train dan alleen spieren en belast de pees niet. Daarna maak ik wel weer een afspraak met "mijn" fysiotherapeut. Zelfredzaamheid is het devies. Over twee weken weer naar het ziekenhuis: opnieuw een combi gipskamer/chirurgie, ditmaal zonder lunchpauze ertussen en hopelijk met een zinvolle rol voor alle partijen.

Iets aan de hand?

Geen kant op

Ik schreef het al: de nieuwigheid is er een beetje af, het mag nu wel eens een keer voorbij zijn. Niemand hoeft me te vertellen hoe weinig realiteitszin uit die opmerking blijkt, of dat ik blij moet zijn dat het allemaal alleen maar een kwestie van tijd is, of dat ik gewoon even de tanden op elkaar moet zetten: ik weet het en vertel het mezelf voortdurend; maar aangezien ik hier een eerlijk verslag wil uitbrengen van wat me overkomt hoort daar ook bij dat ik momenteel een beetje in een dip zit.

Zaterdag sneeuwde het dikke vlokken, voor ons deel van het land de eerste keer deze winter. Het leverde een mooi plaatje op, zeker toen later op de dag de zon zich liet zien. Naar buiten starend drong stukje bij beetje het besef tot me door dat dit voor mij een absolute veroordeling tot thuiszitten inhield. Krukken in de sneeuw? No way, op een natte vloer dreigen ze al weg te glijden. Rolstoel in een sneeuwlaag van een paar centimeter? Ga toch weg, die wielen slippen al op linoleum. Zelfs in een auto stappen is al veel gevraagd, want ja, je moet toch op z'n minst bij die deur komen.

Voortbordurend

Nou goed, hopelijk leer ik op deze manier wat tolerantie voor (andere) mensen die niet helemaal gezond van lijf en leden zijn, en bij (naar mijn gevoel) het minste of geringste claimen dat ze geen stap meer buiten de deur zetten. Het kan dus écht niet. No kidding!

Een paar dagen binnen zitten is ook niet het eind van de wereld natuurlijk: met een boekje sla je je er wel doorheen, en Amazon was deze week zo vriendelijk me op aanvraag nog een paar duizend pagina's Neal Stephenson toe te sturen. Bovendien heb ik er een borduurwerk bijgepakt dat ik meer dan vijftien jaar geleden links heb neergelegd, en daarmee vergleden de uren snel genoeg. Borduren (net als andere vormen van knutselen) houdt het visuele deel van je hersenen intensief bezig terwijl het auditieve deel vrij is om indrukken op te doen: daardoor ontstaat het merkwaardige effect dat delen van het borduurwerk achteraf een heel sterke associatie oproepen met waar je naar luisterde op het moment van afmaken - op dezelfde manier als soms geuren een dergelijke associatie met zich meedragen.

Asymmetrische handvatten

Toch: aan het eind van het weekend was een andere sterke indruk dat mijn hele bestaan zich de afgelopen 50 uur heeft afgespeeld op nog geen 20 vierkante meter; en dat benauwt. Daarbij voegt zich nu een ander probleem: ik krijg op diverse manieren last van een te gefixeerde houding of onnatuurlijke bewegingen. Mijn been zou heel graag iets anders willen dan recht naar voren gestoken worden, en mijn rechterhand geeft onmiskenbare protesten tegen het al te vaak dragen van mijn halve gewicht. Vooral dat laatste baart me zorgen: ik moet waarschijnlijk nog een paar weken met die krukken voort, hoe moet dat nou als mijn hand niet meer mee wil werken? De handvatten zijn mooi naar mijn grip gebogen (ze zijn dan ook asymmetrisch, ik sta nogal eens te hannesen omdat ik links en rechts weer eens verwisseld heb), en leiden het grootste gewicht naar de hiel van de hand; daar komen de protesten vandaan. Doet behoorlijk pijn, ook bij andere handbewegingen, hoewel er niets aan te zien is.

Omdat ik daarnaast ook gewoon fysiek moe ben heb ik nu besloten me deze week voor 50% ziek te melden. De bedoeling is dat ik wat beter kan berusten in het feit dat ik zo weinig voor elkaar boks door formeel vast te leggen dat er gewoon niet meer in zit. De hoeveelheid werk die blijft liggen wordt er niet minder van, maar hopelijk wel mijn frustratie. Of het helpt weet ik niet; het valt in ieder geval te proberen. Wordt vervolgd!